Η βρετανική λεωφόρος των μελισσών

 Το σχέδιο για έναν διάδρομο 5.000 χλμ., ώστε να αναστραφεί η δραματική μείωση του πληθυσμού των εντόμων.

Μια νέα «λεωφόρος», χωρίς αυτοκίνητα, καταπράσινη και ευωδιαστή, βρίσκεται προ των πυλών στη Βρετανία για να τεθεί στην υπηρεσία των μελισσών, σύμφωνα με τους «Τάιμς» του Λονδίνου. Σε μια ύστατη προσπάθεια να αναστραφεί η επί δεκαετίες δραματική μείωση του πληθυσμού των μελισσών, οι βρετανικές Αρχές συζητούν πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να μετατρέψουν περίπου 5.000 χιλιόμετρα βοσκοτόπων στην πρώτη πλούσια σε αγριολούλουδα «λεωφόρο των μελισσών».


Το σχέδιο, το οποίο φέρει την αμέριστη υποστήριξη των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, θα υλοποιήσουν αγρότες εθελοντικά ή λαμβάνοντας επιδοτήσεις. Στόχος των διοργανωτών του προγράμματος είναι να δοθεί η δυνατότητα στις μέλισσες και ίσως σε μερικά ακόμη ζωτικής σημασίας έντομα - όπως οι σκόροι και οι λεγόμενες μύγες των λουλουδιών - να μεταναστεύουν σε όλη τη χώρα, αντί να περιορίζονται σε μικρά αγροτικά «μπαλώματα» κοντά στις πόλεις. 

Τα πρώτα βήματα έχουν αρχίσει να γίνονται, έστω και αν το πρόγραμμα δεν έχει επισήμως πάρει το πράσινο φως. Η φιλανθρωπική οργάνωση Buglife, η οποία «σχεδίασε» τις γραμμές των μελισσών, έχει αρχίσει ήδη να προσλαμβάνει αγρότες στο Γιορκσάιρ. Εκεί, στη μεγαλύτερη πόλη της Βρετανίας, οι υπεύθυνοι του προγράμματος εκτιμούν ότι θα χρειαστούν περίπου 243.000 στρέμματα φυσικού περιβάλλοντος, εκ των οποίων αυτή τη στιγμή υπάρχουν οι 121.000.

Τα τελευταία 25 χρόνια, ο πληθυσμός των μελισσών στη Βρετανία έχει μειωθεί στο μισό, γεγονός το οποίο, σύμφωνα με αρκετούς μελισσοκόμους, έχει επιφέρει καταστρεπτική μείωση των κυψελών τους. Εκτός από την παραγωγή μελιού, οι μέλισσες και άλλα έντομα είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγικότητα πολλών και σημαντικών καλλιεργειών, λόγω του σημαντικού ρόλου τους στην επικονίαση. Περίπου το 90% των καλλιεργήσιμων τροφίμων και το 80% των αυτοφυών φυτών της Βρετανίας εκτιμάται ότι εξαρτώνται από την επικονίαση. Την ίδια ώρα, περισσότερο από το 60% των ειδών των επικονιαστών - περιλαμβανομένων της μέλισσας, της πεταλούδας, της μύγας των λουλουδιών και του σκόρου - βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση.

Η απώλεια ενδιαιτημάτων, διάφορες ασθένειες και η εντατική γεωργία αποτελούν τους σημαντικότερους εχθρούς των μελισσών. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η χρήση κοινών φυτοφαρμάκων, γνωστών ως νεονικοτινοειδών, μπορεί να έχει παίξει κάποιο ρόλο - αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί από επίσημα χείλη. Σύμφωνα με μια έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο, η έκθεση των εντόμων σε νεονικοτινοειδή επηρέασε την ικανότητα μάθησης των μελισσών ή συνέβαλε στο να ξεχνούν τη σχέση ανάμεσα στα αρώματα των λουλουδιών και στο νέκταρ.

«Αν χάσουμε πολλούς επικονιαστές μας, αυτομάτως έχουμε χάσει πολλές από τις επιλογές που έχουμε στη διατροφή μας. Οσο περισσότερους χάνουμε τόσο πιο απίθανο είναι να είμαστε σε θέση να τρεφόμαστε αποτελεσματικά», επισημαίνει ο Ματ Σάρντλοου, διευθύνων σύμβουλος της Buglife, ο οποίος παρουσίασε τα σχέδια της «λεωφόρου» πρόσφατα, σε συνεδρίαση της βρετανικής Κοινοβουλευτικής Υπηρεσίας Επιστήμης και Τεχνολογίας.

Ανάμεσα στους πιο θερμούς υποστηρικτές του προγράμματος περιλαμβάνεται ο Εντουαρντ Ντάβεϊ, ο βρετανός υπουργός Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο οποίος έχει από καιρό εκφράσει την ανησυχία του για τη μείωση των μελισσών, καθώς και η βαρόνη Παρμίντερ, η εκπρόσωπος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών για περιβαλλοντικά θέματα στη Βουλή των Λόρδων.

Η στρατηγική

«Η κυβέρνηση διαμορφώνει μία ολοκληρωμένη στρατηγική για όλους τους επικονιαστές. Εως ότου αυτή ολοκληρωθεί όμως είναι σημαντικό να υποστηρίζονται έργα όπως “η λεωφόρος των μελισσών”», δήλωσε η βαρόνη Παρμίντερ

Πηγή: Τα Νέα

Πεύκο και Θυμάρι στην Αν. Αττική


Ορεινές περιοχές.

Βαρδούσια  Όρη

Έλατα και Καστανιές στα  Βαρδούσια Όρη

Μέλισσες κτίζουν μιά κηρήθρα και τη γεμίζουν με κατακόκκινο δασόμελο.

Διαδικασία αφύγρανης των μελιτωμάτων και του νέκταρος. 
Μόλις η υγρασία του κατέβη στα επιθυμητά επίπεδα οι μέλισσες θα  σφραγίσουν τα κελιά με κερί.

Διαδικασία αφύγρανης των μελιτωμάτων και του νέκταρος. 
Μόλις η υγρασία του κατέβη στα επιθυμητά επίπεδα οι μέλισσες θα  σφραγίσουν τα κελιά με κερί

Δασόμελο


Στο βάθος το Ελατοδάσος.

Δηλητηρίαση των μελισσιών από φυτοφάρμακα.

Είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Αυτό το φαινόμενο δεν παρατηρείται μόνον στην Ελλάδα αλλά παγκοσμίως. Χιλιάδες κυψέλες χάνονται κάθε χρόνο από τα φυτοφάρμακα και ιδιαίτερα από τα μοντέρνα νεονικοτινοειδή φυτοπροστατευτικά με έντονη εντομοκτόνο δράση. 



Αυτά εξολοθρεύουν τις μέλισσες πρίν τελικά καταλήξουν στο πιάτο μας.
Η ΕΟΚ επέβαλε την απαγόρευσή τους όταν αντιλήφθηκε το μέγεθος της καταστροφής που προκαλείται στο οικοσύστημα, αλλά Έλληνες οι αγρότες δεν έχουν ακόμα ενημερωθεί ή κι αν έχουν ενημερωθεί δεν συμμορφώνονται.

Τα επικονιαστικά έντομα όπως είναι οι μέλισσες (ήμερες και άγριες) και οι πεταλούδες εξολοθρεύονται και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην γεωργία αφού η επικονίαση είναι βασική προϋπόθεση για την αειφορία στο περιβάλλον.

Νεκρές από ψεκασμούς
Φτερά ανοικτά και παρατεταμένες προβοσκίδες δηλώνουν πως το εντομοκτόνο
που χρησιμοποίησε ο φίλτατος αγρότης, χτύπησε το κεντρικό νευρικό σύστημα των μελισσών.


Αφού επιστρέψουν στην κυψέλη αποθηκεύουν τη δηλητηριασμένη γύρη και το δηλητηριασμένο από φυτοφάρμακα νέκταρ. Με αυτά τρέφονται και οι υπόλοιπες μέλισσες. Σε λίγες ώρες η κυψέλη είναι νεκρή και ο πληθυσμός ψόφιος εμπρός στην είσοδο.
Οι μολυσμένες κηρήθρες, η μολυσμένη γύρη και μέλι θα πεταχτούν. Ο μελισσοκόμος που θα κρατήσει μόνον το ξύλινο κασόνι, έχει πάθει μεγάλη οικονομική ζημιά και το οικοσύστημα ακόμα μεγαλύτερη.


Όταν οι μέλισσες αισθάνονται ότι δηλητηριάστηκαν και πρόκειται να πεθάνουν, βγαίνουν έξω από την κυψέλη όσο είναι ακόμα ζωντανές, για να πεθάνουν έξω ώστε να μην επιβαρυνθούν όσες μέλισσες επέζησαν με τον καθαρισμό της κυψέλης από τα νεκρά σώματα.
Όταν ο μελισσοκόμος δει αυτό το φαινόμενο καταλαβαίνει ότι μόλις έχασε το ζωικό του κεφάλαιο.
 

Τρύγος 2013


Φέτος χώρισα τα μελίσσια μου  σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα 50 μελισσιών παρέμεινε στην Αττική και μεταφέρθηκε στους θυμαρότοπους.  Εκεί οι μέλισσες συνέλλεξαν θυμαρίσιο μέλι μαζί με λίγο ανθόμελο από διάφορα άνθη που έδωσαν νέκταρ πρίν και κατά την διάρκεια της  νεκταροέκκρισης του θυμαριού.

Ανθισμένο θυμάρι μπροστά σε κυψέλη.
Μέλισσα συλλέγει νέκταρ από τα άνθη θυμαριού
Η δεύτερη ομάδα, επίσης 50 μελισσιών, μεταφέρθηκε στην ορεινή Στερεά Ελλάδα, στα Βαρδούσια όρη, με σκοπό να εκμεταλλευτεί τις ορεινές ανοιξιάτικες ανθοφορίες και την πολυπόθητη μελιττωματοέκκριση του Ελάτου.   
Ο τρύγος έγινε και στις δύο ομάδες στο τέλος του Ιουλίου. 

Αφού η ανθοφορία του θυμαριού τελείωσε και οι μέλισσες δεν έβρισκαν νέκταρ,
 ενδιαφέρονταν περισσότερο για την φύλαξη του μελιού,
και μαζεύονται στην είσοδο της κυψέλης απειλώντας κάθε εισβολέα.
Αμέσως μετά τον τρύγο τα μελίσσια μεταφέρθηκαν στην πεδιάδα,  να βρουν νέες ανθοφορίες για να αναπληρώσουν το μέλι που τους αφαίρεσα και να ανασυνταχθούν προκειμένου να μεταφερθούν στην Βόρεια Εύβοια για πιθανή μελιττωματοέκκριση του Πεύκου και νεκταροέκκριση της Ερείκης. 

Μετά τον τρύγο όλα τα μελίσσια συγκεντρώθηκαν στην  πεδιάδα της Λαμίας.

Τα μέλια που πήρα λοιπόν φέτος από τα μελίσσια μου είναι δύο ειδών: Το ένα είναι μέλι «Θυμαριού» της Αν. Αττικής, και το δεύτερο είναι μέλι «Ορεινών Δασών» από Έλατο, Καστανιά και Ποικίλης Ορεινής Ανθοφορίας των Βαρδουσίων.  

Αφού γεμίσουν τα πλαίσια με νέκταρ ή μελιττώματα, ξεκινά η διαδικασία αφύγρανσής του.
Όταν το νέκταρ γίνει μέλι τότε σφραγίζουν την κηρήθρα με κερί.
Εδώ φαίνεται μιά σφραγισμένη κηρήθρα στον τρύγο θυμαριού.

Εδώ βλέπουμε σφράγισμα κηρήθρας στον τρύγο ελάτου. Η διαφορά στο χρώμα του κεριού
(καφέ - λευκό)οφείλεται στην ράτσα των μελισσών.  Πάντως και το λευκό κερί
σε λίγο καιρό σκουραίνει.
Τα λευκά κεριά που φαίνονται κτισμένα επάνω στα πλαίσια δηλώνουν πώς στην περιοχή
η νεκταροέκκριση ήταν ικανοποιητική.

Μετά τον τρύγο πήγαμε να ξεδιψάσουμε
στο ίδιο ποτάμι που πίνουν οι μέλισσές μου νερό,  και ...

...  κάποιος μας παραφύλαγε ... ένας ποταμίσιος κάβουρας.
Η φύση ακόμα αντιστέκεται ...